Arbitraža – efikasniji način rešavanja sporova

Arbitraža je način rešavanja sporova koji predstavlja alternativu vođenu sudskih postupaka. Arbitraža se ugovora između stranaka u sporovima koji proističu iz unutrašnjih i međunarodnih poslovnih odnosa, sporta, radnih odnosa i stranih ulaganja. Na osnovu arbitražnog sporazuma stranaka konstituiše se telo nezavisno od stranaka — arbitražni sud, koje dobija zadatak da u što kraćem roku reši njihov spor primenom prava. Arbitražni sud čine arbitri koje su na tu funkciju izabrale stranke ili neka institucija kojoj su stranke poverile organizaciju arbitraže. Oni moraju biti potpuno nezavisni od stranaka i nepristrasni u radu i odlučivanju.
U Srbiji postoje dve arbitražne institucije. Beogradski arbitražni centar (BAC) osnovan je 2013. godine kao stalna arbitražna institutcija za administriranje rešavanja sporova sa ili bez inostranog elementa, kao i pružanje tehničke pomoći i administriranje adhoc sporova po UNCITRAL ili drugim ad hoc arbitražnim pravilima, organizovanje usluga mirenja i pružanje drugih usluga u oblasti rešavanja sporova. Stalna arbitraža pri Privrednoj komori Srbije osnovana je 2016.god, umesto dve samostalne arbitražne institucije, koje su sa dugom tradicijom postojale pri Privrednoj komori Srbije. Stalna arbitraža je otvorena arbitraža opšteg tipa. Njenu nadležnost mogu da ugovore svi privredni subjekti, bez obzira na nacionalnost ili članstvo u Privrednoj komori Srbije.
Zašto ugovarati arbitražu?
 EFIKASNOST – na taj način ugovara se brz i efikasan postupak kojii se sprovodi bez nepotrebnih odugovlačenja, a dužina trajanja postupka je svedena maksimalno na 6 meseci od momenta konstituisanja arbitražnog veća ili izbora arbitra pojedinca;
 PRAKTIČNOST – arbitri primenjuju savremena procesna pravila postupka uključujući i tehnike koje omogućavaju uštedu u troškovima;
 INSTITUCIJE – dve domaće arbitražne institucije (BAC i Stalna arbitraža) pružaju usluge rešavanja sporova sa ili bez inostranog elementa po prihvatljivim cenama cene;
 POVERLJIVOST – bez pristanka stranaka ne može se otkriti njihov identitet, rasprave se održavaju samo uz prisustvo stranaka i od njih ovlašćenih lica, a arbitražne odluke se ne objavljuju;

 KONAČNOST -odluka arbitražnog suda je konačna i izvršna – protiv nje ne postoji pravo na žalbu;
 IZVRŠIVOST – odluka arbitražnog suda je po zakonu o arbitraži izjednačena sa presudom državnog suda i može se prinudno izvršiti primenom sredstava državne prinude;
 PRIMENA U SVETU – za razliku od presude državnog suda, odluka arbitražog suda doneta u Srbiji priznaje se i izvršava u inostranstvu, tačnije u 150 zemalja u svetu po osnovu Njujorške konvencije o priznanju I izvršenju međunarodnih arbitražnih odluka iz 1956 godine.